Brouwen, branden en bedienen werkende vrouwen in de Nederlandse dranknijverheid, 1500-1800

Brouwen, branden en bedienen

Recensie

We bezochten niet zolang geleden een avond met Sofie Vanrafelghem omtrent het thema ‘Vrouwen en Bier’. Geweldig interessant onderwerp, en met de nodige geestdrift gebracht door bezige bierbij Sofie. Het aanwezige publiek smulde ervan en dat was het belangrijkste. Toch bleven een aantal vraagtekens hangen. Vooral het druk citeren uit een Engels boek over dat onderwerp vonden we nogal riskant, vooral om dan zondermeer aan te nemen dat zich in onze contreien hetzelfde afspeelde. Enkele antwoorden vonden we in het bovengenoemde boek van Marjolein van Dekken waarop bierzeeuw Ariël ons attent maakte. Want, alhoewel Marjolein van Dekken zich vooral toespitst op de toen heersende situatie in de Hollandse steden, refereert ze in haar studie ook naar Engeland, Duitsland en ja, de Zuidelijke Nederlanden (wij, dus!). Aldus spit ze geweldig veel interessants boven omtrent steden als Antwerpen en Lier.

Verschillende factoren zijn er verantwoordelijk voor dat de Middeleeuwse brouwende huisvrouw stilaan naar de achtergrond verdwijnt. Let wel! Maar niet helemaal! Dat komt door de economie, overheidsinmenging, gilden (brouwersnatie in Antwerpen), kapitaalkracht en sociale status. We zien dat vrouwen na de eerste  industrialisatie van de brouwnijverheid minder als brouwster aan bod komen, maar dat dan bij voorbeeld wel tal van brouwersweduwen het bedrijf van hun overleden man voortzetten.

Alles bijeen genomen mogen we stellen dat er veel gelijkenissen waren tussen de Nederlanden, Engeland en Duitsland. Maar ook opvallende en interessante verschillen. En als je dan weet dat het niet alleen over brouwen gaat, maar ook over het stoken van brandewijn en over de verkoop en distributie van beide dranken, hetzij op straat, in tapperij of in de herberg, dan besef je ten volle dat dit een boek is dat je als biergeschiedkundige in spe niet kan, mag en wil missen!

Hans

 

Boeken